CHỦ ĐỀ 5:
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐIỆN TRỞ CỦA MỘT DÂY DẪN
*** Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau
Điểm khác nhau giữa các cuộn dây:
+ Vật liệu
+ Chiều dài
+ Tiết diện
⇒ Những yếu tố có thể ảnh hưởng đến điện trở của dây: Vật liệu, chiều dài và tiết diện.
1. Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
Để xác định điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài dây thì thay đổi chiều dài của dây dẫn, tiết diện dây và vật liệu làm dây dẫn phải như nhau (giữ nguyên).
⇒ Kết quả: Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ cùng một loại vật liệu thì tỉ lệ thuận với chiều dài mỗi dây
èKết luận : Khi các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ cùng một loai vật liệu thì điện trở dây dẫn tỉ lệ thuận với độ dài của dây.
* Vận dụng:
Hai dây dẫn hình trụ có cùng tiết diện và cùng vật liệu. Dây I là một đoạn dây thẳng có độ dài l = 0,4m, điện trở R1= 2 
. Dây II có hình dạng là một nửa cung tròn đường kính d = 0,4m. Em hãy tìm điện trở R2 của dây II.
Tóm tắt
R1 = 2
d = 0,4m
R2 = ? (Ω)
Giải
Chiều dài của dây II:
Điện trở R2 của dây:
2. Sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào tiết diện dây
Để xác định điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài dây thì thay đổi tiết diện của dây dẫn, chiều dài dây và vật liệu làm dây dẫn phải như nhau (giữ nguyên).
⇒ Kết quả: Điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và được làm từ cùng một loại vật liệu tỉ lệ nghịch với tiết diện của mỗi dây.
èKết luận: Khi các dây dẫn có cùng độ dài và được làm từ cùng một loai vật liệu thì điện trở dây dẫn tỉ lệ nghịch với tiêt diện của dây.
èChú ý: 
+ Tiết diện là hình tròn:
Trong đó: r là bán kính
d là đường kính
+ Khối lượng của dây dẫn có tiết diện đều m = D.S. (D là khối lượng riêng của vật liệu làm dây dẫn).
- Vận dụng:
Hai dây dẫn ddiejn hình trụ có cùng độ dài và cùng vật liệu. Dây I có đường kính tiết diện d1= 0,8mm. điện trở R1= 12 . Em hãy tìm điện trở R2 của dây II biết đường kính tiết diện của dây II là d2 = 1,6mm.
Tóm tắt
d1 = 0,8 mm
R1 = 12
d2 = 1,6 mm
R2 = ? (Ω)
Giải
Điện trở R2 của dây II:
3. Sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào vật liệu làm dây
è Kết luận:
- Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây được đặc trưng bằng một đại lượng được gọi là điện trở suất của vật liệu, kí hiệu là ρ, đơn vị của điện trở suất là Ôm.mét (Ω.m).
- Điện trở suât của một vật liệu ( hay một chất) là đại luượng đặc trưng cho khả năng cản trở dòng điện của vật liện đó.
- Điện trở suất của một vật liệu (hay một chất) có trị số bằng điện trở của một đoạn dây dẫn hình trụ được làm bằng vật liệu đó có chiều dài 1m và có tiết diện đều là 1m2.
- Điện trở suất của vật liệu càng nhỏ thì vật liệu đó dẫn điện càng tốt.
- Điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và cùng tiết diện tỉ lệ thuận với điện trở suất của vật liệu làm các dây dẫn.
4. Công thức tính điện trở
*** PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Tính chiều dài dây dẫn, tiết diện và điện trở suất cảu dây dẫn
Từ công thức 
Chú ý: Đổi đơn vị 1 mm2 = 10-6 m2; 1 cm2 = 10-4 m2; 1 dm2 = 10-2 m2
- Vận dụng: Hoạt động 6
Tóm tắt
S = 2 mm2 = 2.10-6 m2
R = ? (Ω)
Giải
Điện trở của dây nhôm là:
Bài tập sự phụ thuộc của R vào l, S và vật liệu làm dây dẫn
Câu 1: a. Tính điện trở của một đoạn dây đồng có điện trở suất ρ = 1,7.10-8 Ωm, dài 20 m, tiết diện 0,02 mm2.
b) Thật ra, đoạn dây đồng trên gồm 25 sợi đồng nhỏ. Tính điện trở của một sợi đồng nhỏ.
Câu 2: Một dây dẫn bằng nikelin có tiết diện là 0,5mm2, điện trở suất r= 0,4.10-6Wm. Đặt vào hai đầu dây dẫn trên hiệu điện thế 60V thì dòng điện chạy qua dây dẫn là 2A. Tính chiều dài dây?
Câu 3: Một sợi dây dẫn bằng đồng dài 100m, tiết diện 2 mm2. Tính điện trở của sợi dây đồng này. Biết điện trở suất của đồng là 1,7.10-8.m.
Câu 4: Tính điện trở của một đoạn dây dẫn được làm bằng chất có điện trở suất 0,4.10-6 Wm; dài 10 m; tiết diện 0,2 mm2.
Câu 5: Một dây đồng dài 40m, tiết diện 2mm2.
- Tính điện trở của dây đồng?
- Nếu cắt dây đồng này thành 5 đoạn bằng nhau và ghép sát lại với nhau. Hỏi điện trở của dây lúc này là bao nhiêu?
Cho điện trở suất của đồng là 1,7.10-8Ωm
Câu 6: Một dây dẫn hình trụ làm bằng sắt có tiết diện đều 0,49 mm2 . Khi mắc vào hiệu điện thế 20V thì cường độ dòng điện qua nó là 2,5A.
- Tính chiều dài của dây dẫn biết điện trở suất của sắt là 9,8.10-8 Ω.m.
- Tính khối lượng của dây. Biết khối lượng riêng của sắt là 7800 kg/m3.
Câu 7: Một dây dẫn bằng đồng có lõi là 16 sợi dây đồng nhỏ nằm sát nhau, Điện trở của một sợi dây đồng lớn là 0,05 ,. Tìm điện trở của một sợi dây đồng nhỏ?
Câu 8: Một dây dẫn làm bằng hợp kim nikêlin (ρ=0,4.10-6 Ω.m) dài 5m, tiết diện 0,2mm2 được mắc giữa 2 điểm có hiệu điện thế là 6V.Tính điện trở dây dẩn đó?
Câu 9: Một dây đồng có điện trở 3,4W, tiết diện dây là 0,2mm2. Tính chiều dài của dây? Biết điện trở suất của đồng là 1,7.10-8Wm.